- zadać
- 1. Zadać sobie, komuś gwałt «zmusić się lub zmusić kogoś do czegoś»: (...) cierpi ta dziewczyna, którą ledwie znam, która musi sobie zadawać widoczny gwałt, aby ze mną w ogóle o tych, jakże brudnych rzeczach, rozmawiać. L. Tyrmand, Dziennik.2. Zadać sobie pytanie «zastanowić się nad czymś»: Ile razy zadawałam sobie pytanie: Boże, jak to możliwe, że ta kobieta i ten mężczyzna są ze sobą? I jakim cudem trwa to 30 lat? TSt 7/2000.3. Zadać sobie trud, fatygę «zdobyć się na wysiłek, nie pożałować trudu»: Dzieło Aleksandra Króla należy powitać z uznaniem, tym bardziej że zadał on sobie trud zebrania wielu, często rozproszonych i unikalnych wiadomości o dziejach Zamku Królewskiego (...). KW 3/1970. (...) w dniu aresztowania redakcji goszystowskiego pisma, które firmował, domagał się, aby i jego wzięto do więzienia, lecz nikt jakoś nie miał ochoty zadać sobie tej fatygi (...). K. T. Toeplitz, Wybór.4. Zadawać komuś, czemuś kłam, fałsza) «stwierdzać nieprawdziwość czegoś; demaskować czyjeś kłamstwo»: Niedościgniony w swej zręczności, o niebo zdolniejszy od wielu obcych mechaników, zadawał kłam legendzie, że Polak to wyłącznie dobry rolnik. A. Fiedler, Dywizjon.b) «zarzucać komuś kłamstwo»: (...) starej kłam zadałam, kiedy plotła trzy po trzy. E. Nowacka, Emilia.Zadać cios komuś, czemuś zob. cios 2.Zadać komuś bobu zob. bób.Zadać komuś cios w plecy zob. cios 3.Zadawać gwałt naturze zob. natura 3.Zadawać szyku zob. szyk.
Słownik frazeologiczny . 2013.